İyi Parti yeraltı zenginlikleri ve çevre komisyonu Başkanı Jeofizik Yüksek Müh. Cemal Uğurtay son dönemde ülkemizde meydana gelen sel heyelan gibi doğal afetler ve Samsun da doğal yapıya uygun olmayan yerleşim planlamasına ilişkin açıklamalar yaptı.
Uğurtay; Öncelikle, ülkemizin son günlerde maruz kaldığı yangın ve sel felaketlerinde canını kaybeden vatandaşlarımıza Yüce Allah’tan rahmet, yaralı vatandaşlarımıza acil şifalar diliyorum.
Karadeniz bölgesinde meydana gelen, can ve mal kaybına neden olan sel felaketi, yapılaşma ve yapı kalitesinin çok önemli olduğunu, her boş sahaya, rant amacıyla ve bir şey olmaz zihniyetiyle yerleşme alanı yapılamayacağını göstermiştir.
Ayancık’ta 12 sene önce DSİ’de görevli olarak gittiğini ifade eden Cemal Uğurtay ;, sel için tehlikeli bulduğum, şu anda felaketin yaşandığı bölgeye TOKİ yerleşim konutları ve resmi dairelerin yapıldığını gördüm. O zaman tehlikenin boyutlarını anlatmıştım. Ne yazık ki her zaman olduğu gibi, felaketten sonra suçlu aranır. Aynı durum Kastamonu ilimizin Bozkurt ilçesinde de yaşandı. HES mansabındaki ırmak yatağında bulunan Bozkurt ilçesi yerleşim yerinin konumunu bile bile HES yapılmasına onay verildi. Ve ne yazık ki yine felaketin büyüğü yaşandı dedi.
Jeofizik Yüksek Mühendisi Cemal Uğurtay Konuşmasına; ‘’Samsunumuzun ileride, Allah korusun, böyle felaketlerle karşılaşabileceğini, daha önce defalarca dile getirdim. Bu günlerde yaşanan felaketlerden sonra tekrar gündeme getirme gereği duydum.
Samsun’da önceki yıllarda, İlkadım ilçesi Mert ırmağı yatağında yapılan TOKİ konutlarında yaşanan ve ölümle sonuçlanan sel hatıralarımızda iken, yeniden yapılan konutlar ders almadığımızı göstermiştir. İleri yaşlarda olanlar hatırlarlar, yıllar önce Mert ırmağı taşkınlarından çevre köylerinin arazilerinin zarar gördüğünü ve yapılaşma yapılmadığını. Ayrıca Lowelet alışveriş merkezi de, yine sel yatağında kurulu ve önceki yıllarda yaşanan oradaki sel baskınında sadece maddi hasar meydana geldi. Ders alınmadı. Alışveriş merkezi devam ediyor.
Şimdi durumun çok daha vahim olduğunu belirten Uğurtay; İlkadım ilçesinde, Kıranköy’de yapılmakta olan 2. Etap TOKİ konutlarının yerleşim sahasının aktif heyelan sahasında olduğunu, raporlarla ve fotoğraflarla açıkladığını ifade etti. Hatta daha önce yapılmış olan, alt kotlardaki 1. Etap TOKİ konutlarının da aynı durumda olduğunu, yine çekilen fotoğraflarla ve gözlemlerle açıkladı. Ancak tüm uyarılara rağmen yapılaşma devam ediyor.
Aynı şekilde Atakum ilçemizde, Balaç Köyü altındaki Recep Tayyip Erdoğan bulvarı çevresindeki yapılaşmalar ise, ileride olabilecek felakete kucak açacak şekilde. Aktif heyelanların çıplak gözle görülebildiği ve yol yapımı esnasında yol kenarına dizilen taşlar bile en bilgisiz insanın dikkatini çekecek şekilde orada görüldüğü halde, buradaki yapılaşmaya, çok katlı binaların yapımına onay veren yetkililerin bunu görmemelerini esefle karşıladığını belirten Uğurtay, önceki yıllarda yapılan SEYİR TERASI’nın durumu görüldüğü halde, buranın alt ve üst kotlarına yapımı devam eden ve yapılmış olan çok katlı binaların yapımları acilen durdurulmalıdır. Bulvardaki heyelanın neden olduğu kaymalar, yine fotoğraflarla teyit edilmiştir.
Sonuçta, Ladik ilçemizden geçmekte olan Kuzey Anadolu Fayının meydana getireceği bir deprem, aşırı yağışlar aktif heyelanları tetikleyecektir. Sonrasını düşünmek bile istemiyorum. Tedbir aldık diyenlere de şunu söylemek istiyorum. Fore kazık da yapsanız, bunun derinliğinin en az 100 metre olması gerektiğini bilmenizi isterim. Çünkü yağmurlar toprağın alt seviyelerine indiğinde, erime özelliğinde olan jipsli zeminin boşluk yapmasına ve ani heyelanlara neden olacaktır. Jipsli tabakaların kalınlığı 100 metreden daha derindir. Çevrede yapılan jeofizik etütlerle tespit edilmiştir. Diyerek insan hayatının rantlardan daha önemli olduğunu, devam eden yapılaşmanın engellenmesi, mevcutların da yerleşim olmadan iskâna kapatılması gerektiğini bir kez daha hatırlatıyor, felaketler göz göre geliyor başka yerlerde SUÇLU ARANMASIN diye yetkilileri bir kez daha uyardı.